Çocuklar Engelli Haklarını Kutu Oyunu ve Mobil Oyun ile Öğrenecek

Engelliler tüm dünyada ve ülkemizde en çok ayrımcılığa uğrayan ve hakları ihlal edilen gruptur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya nüfusunun %15'i engelli bireylerden oluşmaktadır. Engelli bireylerin haklarına erişmesi ve eşit bir dünya için kişilerin kendi haklarını bilmesi ve savunmasının yanı sıra , tüm toplumun ve kamu kurumlarının , bu haklara saygı duyması ve koruması zorunludur.Bunun için, engelli bireylere merhamet yaklaşımı yerine hak temelli bakış açısının yerleşmesi, engellilik meselesine insan hakları sorunu olarak bakılması sorunların çözüm noktasını oluşturmaktadır. Türkiye Engelli Hakları mücaadelesinde oldukça önemli bir kazanım olan BM Engelli Hakları Sözleşmesi 'ne ilk imza atan ülkelerden olup, sözleşme ülkemizde 2009 yılında yürürlüğe girmiştir. Sözleşmenin amacı: Engelli bireylerin, diğer bireylerle herhangi bir ayrım olmaksızın, tüm temel insan hak ve özgürlüklerinden eksiksiz şekilde ve tam bir eşitlik temelinde yararlanmasını desteklemek, garanti altına almak ve her insanın doğuştan sahip olduğu onuruna saygıyı güçlendirmektir.
Engelli bireylerin doğuştan sahip olduğu, uluslararası ve ulusal mevzuatla güvence altına alınmış olan hakların hayata geçmesi için engelli olsun olmasın çocuk yaşta engelli haklarının içselleştirilmesinin çok önemli. Çocukların kendilerini ilgilendiren konularda karar alma süreçlerine etkin bir şekilde katılmasının da toplumun dönüşmesi için bir o kadar önemli olduğunun farkında olmak gerekiyor.
“Her çocuk görüşlerini ifade etme ve karar verme yetisine sahiptir” diyerek yola çıktığımız “Engelli Çocukların Karar Alma Süreçlerine Etkin Katılımı Projesi” AB Sivil Toplum Destek Programı III kapsamında hibe almaya hak kazandı. Türkiye Spina Bifida Derneği koordinatörlüğünde, Disleksi Öğrenme Güçlüğü Derneği ortaklığı ve Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hakları Uygulama ve Araştırma Merkezinin iştirakiyle yürütülüyor.
22 Haziran 2022 'de Ankara'da düzenlenen kapanış toplantısı ile proje kapsamında geliştirilen ENÇOKK kutu ve mobil oyunu, Engelli Hakları Sözleşmesi-Çocuklar İçin Sadeleştirilmiş Metin ilk kez kamuoyuna tanıtıldı. Kamu-STK-Üniversite işbirliği fırsatları konuşuldu.

Toplantı açılışında konuşan Proje koordinatörü Avukat Nurdan Anlı, “ Yaklaşık 15 aydır süren oldukça meşakkatli, bir o kadar zevkli ve öğretici bir proje yürütme sürecinin sonuna geldik. Geçtiğimiz yıllarda dernek içinde çocuklarla yaptığımız bir etkinlikte küçük oldukları için onlar adına tüm kararları büyükler olarak bizim verdiğimizi ve yetişkin dünyasında çocukların karar alma süreçlerine katılımının pek de mümkün olmadığını gördük. Çocukların hele ki , engelli çocukların karar alma yetisine sahip olduğunu gözden kaçırıyoruz. Özellikle engelli çocuklara yönelik aşırı korumacı yaklaşım onların yerine her kararı ebeveynlerin yada büyüklerin almasının yolunu açıyor.
Kısa adı ile “Çocukların Katılım Hakkı - CHiP IN” projesi kapsamında; Engelli Hakları Sözleşmesinin Sadeleştirilmiş Metnini engelli ve engelli olmayan çocuklarla birlikte hazırladık” dedi. Katılım hakkı açısından çocukların görüşlerini ifade edebilmelerinin önemine değinen Doç.Dr. Aslıhan Aykara hakların öğrenilmesinde bir araç olarak oyunun önemli olduğunu vurguladı.
Oyunların nasıl geliştirildiğini anlatan Proje teknik koordinatörü Uzm.Psk.Selma Çalık engelli kişilerin herkesle eşit haklara sahip olduğu, engelli olsun olmasın çocukların kendilerini özgürce ifade edebildiği bir yerde yaşamak ne güzel olurdu, değil mi? Böyle bir ülke kurmaya ne dersiniz ? diye sorduk çocuklara ve engelli kişilerin haklarına “En ÇOKK” saygı duyulan, herkesin yaşamaya can attığı ENÇOKK ülkesini Engelli Hakları Sözleşmesini referans alarak çocuklarla birlikte, her aşamada onlara danışarak engelli hakları kutu oyununu ve mobil oyunu (ENÇOKK) geliştirdiklerini dile getirdi.
ENÇOKK 'un aynı zamanda “Engelli Çocuk Katılımı” nın kısaltması olduğunu söyleyen Anlı, "Engelli bireylerin haklarına saygının güçlendirilmesi yolunda önemli bir adım olduğuna inandığımız oyunların hazırlanmasına katkı koyan tüm çocuklarımıza ve projeye emek veren tüm arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum “ dedi.