Sosyal medyada yer alan gerçek dışı haberlerin, gerçek haberlerden daha hızlı ve daha çok yayıldığı yapılan bilimsel araştırma ile ortaya konuldu. Yapılan araştırmaya göre sosyal medyada gerçek olmayan haberler, gerçek haberlerden daha yaygın ve daha hızlı yayılıyor.
Bilim dergisi Science'de yayınlanan bir araştırmaya göre, sosyal medyada yanlış haberlerin sorumlusu olarak gösterilen botlar o kadar da suçlu olmayabilir. Yanlış haberlerin insanlar tarafından yayıldığı belirtiliyor.
"YANLIŞ HABERLERİN RETWEET EDİLME ORANI YÜZDE 70"
Araştırmayı hazırlayan Massachusetts Institute of Technology'den Sinan Aral, "Yanlış haberler, her haber kategorisinde, doğru haberden daha hızlı ve daha yaygın yayılıyor" diyor. Aral ve araştırmacılar Soroush Vosoughi ile Media Lab'deki Deb Roy, yanlış ve sahte haberleri tweetleyen hesapların daha az izleyici kitlesine sahip olmaları ve daha az aktif olmalarına rağmen, yanlış haberlerin yüzde 70 oranında daha fazla retweet edilme olasılığı bulunduğu sonucuna vardılar.
Çalışma, twitter'da, 2016 ve 2017 yılları arasında yaklaşık üç milyon hesap ve 4.5 milyon tweet'i kapsıyordu. Araştırmaya göre, daha çok yanlış haberleri paylaşanlar insanlar. Araştıtmaya göre, botlar, yanlış haberlerin yayılmasına katkıda bulunsa da, gerçek haberlerde de aynı etkiyi gösteriyor. Öte yandan, insanlar, gerçeklerden ziyade yanlış haberleri paylaşma eğiliminde.
Araştırmacılar, twitter'daki yanlış haber hikâyelerinin göreceli başarısının, insanların şaşırtıcı veya farklı bulduğu şeyleri söyleme ve paylaşma arzusundan kaynaklanabileceği görüşünde.
YANLIŞ HABERLERİ GERÇEĞİNDEN AYIRMAK İÇİN
Araştırmacılar, bu konudaki çalışmaya, sosyal medyadaki yanlış haberleri gerçeğinden ayırmak için Snopes, PolitiFact ve FactCheck dahil olmak üzere altı gerçek kontrol kuruluşu tarafından gerçek veya kurgu olarak sınıflandırılan yaklaşık 3 bin haberle başladı. Daha sonra bu hikayelerden bahseden veya paylaşan twitter hesaplarına baktı ve gerçek haberlerle karşılaştırıldığında ne sıklıkta ve yaygın olarak yanlış hikayelerin paylaşıldığını karşılaştırdı.
Gerçek hikayelerle ilgili bireysel tweet'ler nadiren binden fazla insanın izleyicisine ulaşırken, sahte haber öykülerinin en üst yüzde biri rutin olarak bin ile 100 bin kişi arasındaydı.
Yapılan bu çalışma twitter'da yapılan en büyük çalışma olsa da, yanlış haberlerin bu platformda aynı şekilde yayılması durumunda Facebook verilerini sorgulamanın çok daha zor olacağı belirtiliyor.
